Jednym z najczęściej pojawiających się zdań, które otrzymuję w e-mailach od osób chcących rozpocząć naukę angielskiego ze mną, jest: „chcę przełamać barierę językową”. Dla wielu osób główną przeszkodą w nauce języka nie są problemy z gramatyką czy słownictwem, ale trudności w rozpoczęciu rozmowy. Blokada językowa jest związana nie tylko z poziomem językowym, ale także z lękiem przed mówieniem. Wiele osób wierzy, że wraz z wyższym poziomem języka, strach przed mówieniem zniknie, jednak to nie zawsze jest prawdą. Często osoby posiadające szeroką wiedzę językową boją się jej używać w praktyce. Jak zatem przełamać barierę i zacząć mówić swobodnie?
Praktyka jest kluczem do sukcesu
Nie można płynnie mówić bez praktyki. Jeśli odczuwasz silną barierę językową, zadaj sobie pytania: Czy regularnie rozmawiałeś w języku obcym ze znajomymi z innego kraju? Czy próbowałeś komunikować się podczas pobytów za granicą? Czy kiedykolwiek uczęszczałeś na zajęcia z doświadczonym lektorem, który pomagał Ci doskonalić kompetencje komunikacyjne? Większość osób, które uczyły się języka angielskiego w szkole twierdzi, że tradycyjny system szkolnictwa w ogóle nie kształcił zdolności komunikacyjnych. Po ukończeniu edukacji następuje zderzenie z rzeczywistością, w której język obcy zaczyna być potrzebny w pracy, podczas wyjazdów za granicę lub do rozmawiania ze znajomymi. Wtedy okazuje się, że komunikowanie się nie było wcześniej w ogóle ćwiczone. Często osoby borykające się z barierą językową nie miały okazji rozmawiać w obcym języku na co dzień. Nauka konwersacji to praktyka – im więcej mówisz, tym lepiej to robisz. Zrób pierwszy krok.
Jak przezwyciężyć strach przed mówieniem?
A co w sytuacji, kiedy ktoś już próbował komunikować się ze znajomymi za granicą, ale nie wychodziło, bo stres był zbyt duży? Co jeśli zajęcia konwersacyjne nie przyniosły efektu, bo w prawdziwym życiu komunikowanie okazało się zbyt trudne? Co jeśli będąc za granicą słowa wyleciały z głowy? Jeśli stres zniechęca Cię do rozmów, kluczowe jest zmiana podejścia i sposobu postrzegania, co tak naprawdę jest najważniejsze w komunikacji. Błędy są naturalną częścią procesu nauki, a strach przed popełnieniem błędu hamuje rozwój. Lepiej powiedzieć coś niedoskonale niż nic. Najważniejsze jest, aby przekazywać informacje, nawiązywać relacje. Każda rozmowa w języku obcym to okazja do nauki i poprawy. Być może kiedyś zdarzyło Ci się rozmawiać z osobą, która nie mówiła płynnie po polsku, ale mimo wszystko próbowała i popełniała przy tym błędy. Zapewne w takiej sytuacji nie przyszło Ci do głowy, żeby wypominać jej błędy. Podobnie myślą osoby, które mówią biegle po angielsku i słuchają Ciebie. Każda rozmowa w języku obcym to okazja do nauki i poprawy. Jeśli strach (a nie brak wiedzy) jest głównym czynnikiem, który Cię blokuje, poniżej przedstawię kilka sposobów, jak można sobie z tym poradzić.
Ćwicz w komfortowej atmosferze
Rozmawiaj z przyjaciółmi, którzy również uczą się tego samego języka, lub znajdź partnera do rozmowy online. Dobrym pomysłem jest znalezienie znajomych, którzy nie są Polakami i praktykowanie konwersacji z nimi, oswajanie się z różnymi akcentami, przekazywanie różnych informacji bez możliwości przejścia na język polski. Ważne jest, abyś czuł się swobodnie podczas rozmów, co pomoże zmniejszyć stres. Możesz także rozważyć zajęcia z lektorem, który będzie potrafił wybierać odpowiednie tematy do konwersacji, dokładnie przeanalizuje popełniane błędy i zasugeruje ćwiczenia uzupełniające, udzieli Ci rad, w jaki sposób doskonalić płynność wypowiedzi.
Przygotuj się do rozmów
Jeśli wiesz, że czeka Cię rozmowa w języku obcym, przygotuj się do niej wcześniej, aby zminimalizować stres związany z mówieniem. Zapisz przydatne zwroty i słownictwo, spróbuj je zapamiętać. Bardzo istotne jest, aby ćwiczone zwroty były wypowiadane na głos. Regularne powtarzanie zdań zmniejszy stres podczas realnej rozmowy. Warto także korzystać z narzędzi, takich jak słowniki mobilne, które pomogą w sytuacjach kryzysowych. Jeśli przed Tobą ważne wydarzenie np. rozmowa o pracę w języku obcym, dobrym pomysłem jest umówienie się na lekcję z doświadczonym lektorem, który przygotuje Cię na przykładowe scenariusze rozmowy w bezstresowej atmosferze.
Czytaj na głos
Czytanie na głos pozwala oswoić się z wymową i strukturami gramatycznymi. Znajdź artykuł w internecie, który Cię interesuje i przeczytaj go na głos, a jeśli natkniesz się na trudniejsze słowa, sprawdź wymowę w słowniku. Jeśli aktualnie przerabiasz jakiś podręcznik, czytaj od czasu do czasu zdania do uzupełnienia na głos. Im częściej powtarzasz nowe słowa, tym łatwiej zapamiętujesz ich wymowę i zastosowanie. Podczas prowadzenia zajęć grupowych z dziećmi lub młodzieżą, regularnie używałam metody drillingu, która polegała na wielokrotnym powtórzeniu nowego słowa, czasem do rytmu, a czasem do klaskania lub tupania. Metodę drillingu można również stosować samodzielnie w domu. Jeśli napotkasz trudniejsze słówko do wymowy, spróbuj nucić je sobie do ulubionej melodii, znajdź inne, dobrze znane słówko, które się z nim rymuje i powtarzaj rym kilka razy w drodze do pracy. Regularne powtarzanie pomaga zmniejszyć stres podczas faktycznej komunikacji.
Pokonanie bariery językowej to proces, który wymaga przede wszystkim systematycznej praktyki i zmiany podejścia do popełniania błędów. Kluczem jest regularne rozmawianie, nawet w bezstresowych, nieformalnych sytuacjach, co stopniowo buduje pewność siebie. Ważne jest również ćwiczenie mówienia na głos oraz przygotowywanie się do konkretnych sytuacji, aby zmniejszyć poziom stresu. Niezależnie od poziomu znajomości języka, każda próba komunikacji w języku obcym przyczynia się do przełamywania bariery. Zrozumienie, że błędy są nieodłącznym elementem nauki, pozwala bardziej skupić się na skuteczności przekazu, a nie na jego perfekcji.